Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας δηλώνει έτοιμος να βγάλει την χώρα του από την Ευρωπαϊκή Ενωση στις 31 Οκτωβρίου μετά ή άνευ συμφωνίας διαζυγίου. Τι συνεπάγεται μία αποχώρηση χωρίς «δίκτυ ασφαλείας» στην πράξη; Μεταξύ άλλων, ελλείψεις τροφίμων, βενζίνης και φαρμάκων αλλά και τέλος στην ελεύθερη κυκλοφορία των Ευρωπαίων πολιτών, όπως ανακοίνωσε ο Μπόρις Τζόνσον – υιοθετώντας μια πιο σκληρή στάση σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση.
Η τέως πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, την οποία διαδέχθηκε ο Τζόνσον στις 24 Ιουλίου, προέβλεπε «μια μεταβατική περίοδο» ακόμη και σε περίπτωση απουσίας μιας συμφωνίας διαζυγίου με την ΕΕ, επιτρέποντας στους Ευρωπαίους πολίτες να μεταβαίνουν, να επισκέπτονται ή να σπουδάζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερα διαβήματα.
«Η ελεύθερη κυκλοφορία όπως υφίσταται σήμερα θα τελειώσει στις 31 Οκτωβρίου όταν το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει την ΕΕ», δήλωσε εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ.
«Για παράδειγμα, θα εισαγάγουμε αμέσως πιο αυστηρούς κανόνες όσον αφορά την εγκληματικότητα για τα άτομα που εισέρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο», πρόσθεσε η εκπρόσωπος, διευκρινίζοντας πως οι άλλες άμεσες αλλαγές ενόψει της εφαρμογής ενός νέου συστήματος μετανάστευσης «βρίσκονται υπό επεξεργασία».
Είπε πως ο Μπόρις Τζόνσον θέλει να εισαγάγει ένα πόιντ σύστεμ κατά τα πρότυπα της Αυστραλίας.
Η ένωση 3million που προασπίζεται τα συμφέροντα των περίπου 3,6 εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών που κατοικούν στο Ηνωμένο Βασίλειο, αντέδρασε στην ανακοίνωση αυτή. «Είναι ανεύθυνο και θα ανοίξει την πόρτα σε γενικευμένες διακρίσεις», έγραψε στο Twitter.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, στα τέλη Ιουλίου, τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Ευρωπαίοι είχαν αποκτήσει καθεστώς «μόνιμου κατοίκου» προκειμένου να εξακολουθήσουν να διαμένουν στη χώρα μετά το Brexit.
Στις αρχές Αυγούστου, ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει ένα σχέδιο πιο γρήγορης έκδοσης βίζας για την προσέλκυση «καλύτερων εγκεφάλων» ώστε το Ηνωμένο Βασίλειο «να συνεχίσει να είναι μια επιστημονική υπερδύναμη» μετά το Brexit. Υποσχέθηκε επίσης να προστατεύσει τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών που έχουν εγκατασταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο ώστε να μπορούν να εξακολουθήσουν να ζουν στη χώρα, ακόμα και στην περίπτωση «μη συμφωνίας».
Η ελευθερία κυκλοφορίας επιτρέπει στους Ευρωπαίους πολίτες να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στις χώρες της ΕΕ. Είναι μια από τις τέσσερις βασικές ελευθερίες της ελεύθερης αγοράς, μαζί με την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, των αγαθών και των υπηρεσιών.
Κωδική ονομασία: «Operation Yellowhammer»
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα αντιμετωπίσει έλλειψη τροφίμων, βενζίνης και φαρμάκων, αποκλεισμούς λιμανιών και την επιστροφή των συνόρων ανάμεσα στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας, μέλος της ΕΕ, και της Βόρειας Ιρλανδίας, επαρχίας του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με τον κυβερνητικό φάκελο που έχουν στην διάθεσή τους οι Sunday Times. Η έκθεση συντάχθηκε μυστικά στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την περίπτωση «no deal».
Τα έγγραφα της κυβέρνησης Τζόνσον αναφέρονται στις πιθανότερες συνέπειες ενός Brexit χωρίς αλεξίπτωτο και όχι σε σενάρια καταστροφής, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Τηλεφωνικές και τραπεζικές χρεώσεις
Μία από τις πρώτες ορατές συνέπειες για τους Βρετανούς και Ευρωπαίους καταναλωτές αφορά τα τέλη περιαγωγής. Η υπηρεσία, η οποία σήμερα είναι δωρεάν για τους καταναλωτές εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, θα χρεώνεται αυτομάτως στους ταξιδιώτες που θα διασχίζουν τη Μάγχη ή τα ιρλανδικά σύνορα.
Το ίδιο θα ισχύει για την χρήση τραπεζικών καρτών, που θα επιβαρυνθούν με επιπλέον χρέωση, ενώ οι τραπεζικές διαδικασίες θα είναι περισσότερο αργές, σύμφωνα με το Λονδίνο. Εντός της Ευρωπαϊκή Ενωσης, οι πελάτες των επενδυτικών τραπεζών που έχουν την έδρα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Πολλές τράπεζες έχουν εγκαταστήσει θυγατρικές στην ηπειρωτική Ευρώπη για να αποφύγουν την αναταραχή.
Επιχειρήσεις
Στο τομέα των αγαθών, πολλές επιχειρήσεις παραμένουν υπό την απειλή ενός μη συντεταγμένου διαζυγίου τον Οκτώβριο. Εν όψει των Χριστουγέννων θα γίνει δύσκολη η δημιουργία στοκ, προειδοποιεί η βασική εργοδοτική οργάνωση της Βρετανίας, η CBI.
Στον τομέα των υπηρεσιών, έχουν συνομολογηθεί «ανακουφιστικές» συμφωνίες με τους Ευρωπαίους, για την προστασία, για παράδειγμα, της αγοράς παραγώγων στο Λονδίνο.
Σύμφωνα με την CBI, περί τους 3.000 δικηγόροι έχουν εγγραφεί στην Ιρλανδία, χώρα μέλος της ΕΕ, για να έχουν την δυνατότητα να συνεχίσουν να ασκούν στο επάγγελμά τους στην Ενωση.
Καθυστερήσεις
Η Ευρωπαϊκή Ενωση τονίζει ότι θα θέσει αμέσως σε εφαρμογή τελωνειακούς ελέγχους, επιθεωρήσεις για την ασφάλεια των τροφίμων και την εποπτεία της εφαρμογής των ευρωπαϊκών κανόνων στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Φοβούμενο μεγάλες καθυστερήσεις στα κύρια σημεία διέλευσης, κυρίως στο Ντόβερ, το Λονδίνο έχει φροντίσει να ανοίξει νέα σημεία διέλευσης και να αυξήσει τη δραστηριότητα και άλλων λιμανιών της χώρας.
Τρένα και αεροπλάνα
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δέχθηκε να παρατείνει το αυτόματο δικαίωμα των βρετανικών εταιρειών να πραγματοποιούν πτήσεις προς τις 27 χώρες μέλη, αλλά μόνο μέχρι τον Μάρτιο 2020.
Η υπό την Μάγχη σιδηροδρομική σύνδεση (Eurostar) θα μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς μεταβολές επί τρεις μήνες.
Φάρμακα
Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο συνήθως διαθέτει στοκ φαρμάκων για τρεις μήνες, έχει αυξήσει τα αποθέματα για να κερδίσει άλλες έξι εβδομάδες.
Η χώρα θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων, αλλά θα συνεχίσει προσωρινά να αναγνωρίζει τα ευρωπαϊκά τεστ και τις πιστοποιήσεις για να αποφύγει μία διπλή διαδικασία και την διάρρηξη της αλυσίδας τροφοδοσίας.
Το Λονδίνο δεν θα μπορεί ωστόσο πλέον να χρησιμοποιεί τις ευρωπαϊκές τράπεζες σπέρματος: τα βρετανικά ιδρύματα θα πρέπει να κάνουν νέες συμφωνίες και θα μπορούν να καταφύγουν σε εισαγωγές από άλλες, εκτός των ευρωπαϊκών, χώρες.
Προειδοποιήσεις προς τους καταναλωτές
Οι καταναλωτές που πραγματοποιούν on line αγορές θα διαπιστώσουν επιπλέον χρεώσεις διότι τα πακέτα με προϊόντα που θα προέρχονται από την ηπειρωτική Ευρώπη δεν θα έχουν δικαίωμα στην ελάφρυνση του ΦΠΑ.
Οι Βρετανοί που θα βρίσκονται για διακοπές στην Ευρώπη θα πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με διεθνές δίπλωμα οδήγησης.
Οσο για την μετακίνηση κατοικιδίων ζώων από τους Βρετανούς στην Ευρωπαϊκή Ενωση, θα υπόκειται σε πιο αυστηρούς υγειονομικούς κανόνες.