Οι σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και τη Μόσχα είναι εξαιρετικά τεταμένες, ειδικά εξαιτίας των κατηγοριών περί της φερόμενης ρωσικής ανάμιξης στις αμερικανικές εκλογές.
Αναζωπύρωση της έντασης πυροδοτεί η απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για πυρηνικά όπλα, με δεδομένο πως Ουάσινγκτον και Μόσχα αλληλοκατηγορούνται εδώ και χρόνια για παραβιάσεις της συνθήκης.
Υπενθυμίζεται πως η συμφωνία, που προέβλεπε την απαγόρευση της χρήσης μιας σειράς πυραύλων, έβαλε τέλος στην κρίση που είχε προκαλέσει τη δεκαετία του 1980 η ανάπτυξη των σοβιετικών SS-20 οι οποίοι στόχευαν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Μάλιστα όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων RIA, επικαλούμενο τον εκπρόσωπο του Πούτιν, ο Ρώσος πρόεδρος θα επιδιώξει μια εξήγηση για τους λόγους για τους οποίους η Ουάσινγκτον σχεδιάζει να αποχωρήσει από μια συνθήκη για τον έλεγχο των εξοπλισμών, όταν συναντηθεί με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Μπόλτον στη Μόσχα αυτή την εβδομάδα.
«Η αποχώρηση από την INF είναι λάθος»
Επί της εξέλιξης τοποθετήθηκε ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, που συνυπέγραψε τη συμφωνία του 1987 για τα πυρηνικά όπλα μέσου βεληνεκούς (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty, INF).
Οπως δήλωσε σήμερα το σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αποχωρήσει από τη συμφωνία είναι λάθος, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax.
«Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να σκίζουμε παλιές συμφωνίες για τον αφοπλισμό… Στ΄αλήθεια δεν καταλαβαίνουν στην Ουάσινγκτον πού θα μπορούσε να οδηγήσει αυτό;» δήλωσε ο Γκορμπατσόφ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων.
«Αντιμετωπίζουμε με ανησυχία και καταδικάζουμε τις νέες απόπειρες των ΗΠΑ να αναγκάσουν τη Ρωσία να κάνει υποχωρήσεις στον τομέα της διεθνούς ασφάλειας και της στρατηγικής σταθερότητας μέσω των εκβιασμών», δήλωσε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών στο πρακτορείο Sputnik.
Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σερκέι Ριαμπκόφ «χαρακτήρισε την απόφαση Τραμπ επικίνδυνο βήμα λέγοντας συγκεκριμένα «θα είναι ένα πολύ επικίνδυνο βήμα, το οποίο είμαι σίγουρος πως δεν θα γίνει κατανοητό από τη διεθνή κοινότητα και θα προκαλέσει καταδίκες».
Παίρνοντας θέση στα γεγονότα ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας δήλωσε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να σκεφθούν τις συνέπειες, τόσο για την Ευρώπη όσο και για τις μελλοντικές προσπάθειες αφοπλισμού, της αποχώρησής τους από μια διεθνή συνθήκη που αποσκοπεί στην εξάλειψη μιας κατηγορίας πυρηνικών όπλων: «Η συμφωνία… είναι για 30 χρόνια τώρα ένας σημαντικός πυλώνας της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής για την ασφάλεια», αναφέρει ο Μάας σε μια ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα. «Έχουμε καλέσει τη Ρωσία να αντιμετωπίσει τους σοβαρούς ισχυρισμούς που έχουν διατυπωθεί ότι παραβιάζει τη συμφωνία. Καλούμε τώρα τις ΗΠΑ να σκεφθούν τις πιθανές συνέπειες.»
Τι είπε ο Τραμπ
Οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν μονομερώς από τη διμερή συνθήκη που είχε συναφθεί πριν από τριάντα και πλέον χρόνια και απαγόρευε ένα ευρύ φάσμα πυρηνικών όπλων και πυραύλων, επιβεβαίωσε ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μιλώντας σε δημοσιογράφους το Σάββατο.
Τη συμφωνία του 1987 για τα πυρηνικά όπλα μέσου βεληνεκούς (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty, INF) είχαν υπογράψει ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν και ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στην Ουάσινγκτον. Απαγόρευε την παραγωγή και την ανάπτυξη πυραύλων ικανών να φέρουν συμβατικές ή πυρηνικές κεφαλές με δραστικό βεληνεκές από 500 ως 5.500 χιλιόμετρα, καθώς και των εκτοξευτήρων τους.
Η Ουάσινγκτον και η Μόσχα αλληλοκατηγορούνται εδώ και χρόνια για παραβιάσεις της συνθήκης.
«Η Ρωσία δεν τήρησε τη συμφωνία. Θα βάλουμε λοιπόν τέλος στη συνθήκη και θα αποσυρθούμε» από αυτήν, δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος στη Νεβάδα, όπου συμμετείχε στην προεκλογική εκστρατεία ενός υποψηφίου του GOP για τη Γερουσία. Ερωτηθείς τι σημαίνει αυτό πρακτικά, απάντησε «θα αναπτύξουμε τέτοια όπλα».
«Την παραβιάζουν εδώ και πολλά χρόνια», επέμεινε ο Τραμπ αναφερόμενος στην INF και τους ηγέτες της Ρωσίας, της χώρας η οποία αντιμετωπίζεται ως η διάδοχη οντότητα της ΕΣΣΔ. «Δεν ξέρω γιατί ο (τέως πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ) Ομπάμα δεν την είχε επαναδιαπραγματευθεί ή δεν είχε αποχωρήσει από αυτήν», πρόσθεσε.
«Δεν θα τους αφήσουμε να παραβιάζουν τη συνθήκη και να κατασκευάζουν όπλα ενώ εμείς δεν έχουμε το δικαίωμα. Εμείς παραμείναμε δεσμευμένοι στη συμφωνία και την εφαρμόζαμε. Αλλά η Ρωσία δυστυχώς δεν την τήρησε», επανέλαβε ο μεγιστάνας.
Η αμερικανική κυβέρνηση καταγγέλλει ιδίως την παραγωγή και την ανάπτυξη από τη Μόσχα του συστήματος πυραύλων 9M729, το οποίο η Ουάσινγκτον πιστεύει ότι έχει δραστικό βεληνεκές που υπερβαίνει τα 500 χλμ., άρα κατ’ αυτήν παραβιάζει την INF.
Η συμφωνία, που προέβλεπε την απαγόρευση της χρήσης μιας σειράς πυραύλων, έβαλε τέλος στην κρίση που είχε προκαλέσει τη δεκαετία του 1980 η ανάπτυξη των σοβιετικών SS-20 οι οποίοι στόχευαν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Ο Τραμπ έκανε αυτή την ανακοίνωση καθώς ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Τζον Μπόλτον βρισκόταν στη Μόσχα για να «συνεχίσει» τον αμφιλεγόμενο διάλογο που άρχισε τον Ιούλιο ο αμερικανός πρόεδρος με τον ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Επρόκειτο να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και τον γραμματέα του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Νικολάι Πάτρουσεφ.
Την Παρασκευή, η βρετανική εφημερίδα Guardian έγραψε ότι ήταν ο ίδιος ο Μπόλτον που ασκούσε πίεση στον αμερικανό πρόεδρο να αποσύρει τις ΗΠΑ από την INF. Είναι ο ίδιος που εμποδίζει κάθε διαπραγμάτευση της Νέας START για τους στρατηγικούς πυραύλους, η ισχύς της οποίας εκπνέει το 2021 και η Μόσχα θέλει να παραταθεί.
Φωτό Reuters