Το χρονοδιάγραμμα που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή ο πρωθυπουργός έχει ήδη ανατραπεί. Με βάση τα όσα είπε χθες ο επικεφαλής της ΗΔΙΚΑ, η πλατφόρμα θα ανοίξει – εκτός απροόπτου- την Παρασκευή ή την Πέμπτη. Η υπουργική απόφαση αναμένεται να είναι ελάχιστα διαφοροποιημένη σε σχέση με πέρυσι κάτι που σημαίνει ότι τα εισοδηματικά κριτήρια αλλά και το ύψος του μερίσματος δεν θα είναι αισθητά διαφοροποιημένα.
Σε κάθε περίπτωση, η υπουργική απόφαση θα είναι εξίσου «αυστηρή» με την περυσινή κάτι που σημαίνει ότι ακόμη και για λίγα ευρώ παραπάνω τόκους, μπορεί κάποιος να «κοπεί». Το θετικό είναι ότι επειδή τα χρονικά περιθώρια είναι πλέον ασφυκτικά, θα επιδιωχθεί για τους άνω των 70, οι αιτήσεις και οι πιστώσεις των ποσών στους τραπεζικούς λογαριασμούς να γίνει αυτόματα.
Τα 10 βασικά σημεία όπως θα αποτυπωθούν στην υπό έκδοση υπουργική απόφαση, είναι τα εξής:
1. Τα δικαιώματα των ανέργων: Για όσους έχουν συμπληρώσει στις 31.10.2018 τουλάχιστον έξι μήνες συνεχόμενης ανεργίας εντός του τρέχοντος έτους (2018) –κάτι που πρέπει να προκύπτει από τα μητρώα ανέργων του Οργανισμού Ασφάλισης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ)- δεν λαμβάνεται υπόψη τυχόν ατομικό εισόδημα του φορολογικού έτους 2017 από μισθωτή εργασία έως το ύψος των 9.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά το ποσό των 1.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μήνα ανεργίας πέραν των έξι (6) μηνών εντός του έτους 2018. Στον όρο μισθωτή εργασία περιλαμβάνονται επιπλέον και τα εισοδήματα όπως καταγράφονται στους κωδικούς 307-308 του εντύπου Ε1, το άθροισμα καθαρών ποσών από παροχή εργασίας με εργόσημο, όπως καταγράφονται στους κωδικούς 309-310 του εντύπου Ε1, καθώς και τα εισοδήματα από οικοδομικά ένσημα, αυτασφάλιση κ.λπ., όπως καταγράφονται στους κωδικούς 311-312 του εντύπου Ε1. Αυτή η πρόβλεψη, επιτρέπει σε όσους έχασαν τη δουλειά τους μέσα στους πρώτους μήνες του 2018, να διεκδικήσουν το έκτακτο μέρισμα. Και αυτό διότι θα περικοπεί το εισόδημα του 2017 όπως αποτυπώνεται στη φορολογική δήλωση. Έτσι, αν ένας νέος που είχε το 2017 εισόδημα 12.000 ευρώ απολύθηκε τον Ιανουάριο του 2018, τότε θα καταστεί δικαιούχος του έκτακτου μερίσματος.
2. Δικαιούχος του μερίσματος είναι το νοικοκυριό «απαρτιζόμενο από όλα τα εν ζωή κατά την υποβολή της αίτησης άτομα που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη, συμπεριλαμβανομένων και των φιλοξενούμενων ατόμων, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017. Στην ωφελούμενη μονάδα εντάσσονται υποχρεωτικά και τα ενήλικα τέκνα έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους»
3. Οι φιλοξενούμενοι δεν έχουν ίδιο δικαίωμα στην καταβολή του κοινωνικού μερίσματος και προσμετρώνται υποχρεωτικά στο νοικοκυριό στο οποίο φιλοξενούνται.
4. Το συνολικό ύψος των καταθέσεων όλων των μελών της ωφελούμενης μονάδας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ., όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ για μονομελές νοικοκυριό, πολλαπλασιαζόμενο με την αντίστοιχη κλίμακα ισοδυναμίας της ωφελούμενης μονάδας ανάλογα με τη σύνθεση αυτής. Το μέγιστο ποσό της κατάθεσης, μπορεί να φτάσει στα 27.000 ευρώ για οικογένεια με δύο ενήλικα μέλη και έξι παιδιά
5. Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών της ωφελούμενης μονάδας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του φορολογικού έτους 2016, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο: Ετήσιος τόκος = 9.000*κλίμακα ισοδυναμίας ωφελούμενης μονάδας * μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο 2017/100. Η κλίμακα ισοδυναμίας εξαρτάται από τη σύνθεση του νοικοκυριού (1 για ένα ενήλικο, 1,5 για δύο ενήλικες, 1,75 για δύο ενήλικες και ένα παιδί, 2 για δύο ενήλικες και δύο παιδιά ενώ μπορεί να φτάσει μέχρι το 3. Το μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο του 2017 είναι πολύ κοντά στο μηδέν οπότε και ένα μικρό ποσό τόκων, μπορεί να πετάξει έξω κάποιον που είχε καταθέσεις κατά τη διάρκεια του 2017 οι οποίες δεν υπάρχουν πλέον.
6. Η παρουσία ενός ανάπηρου μέλους στο νοικοκυριό (με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%) προσαυξάνει το εισοδηματικό όριο και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για είσπραξη μεγαλύτερου μερίσματος.
7. Εάν ο ίδιος τραπεζικός λογαριασμός (IBAN) εμφανιστεί στις ηλεκτρονικές δηλώσεις τριών ή περισσότερων διαφορετικών αιτούντων, τότε αυτομάτως θα επέρχεται ακύρωση της αίτησης.
8. Σε περίπτωση που στη σύνθεση του νοικοκυριού, όπως αυτή απεικονίζεται στη βάση δεδομένων της ΑΑΔΕ και τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του 2016, προκύψει φιλοξενούμενο μέλος, το οποίο είναι άγνωστο στον αιτούντα, ο τελευταίος δύναται να το εξαιρέσει, χρησιμοποιώντας την αντίστοιχη επιλογή που θα είναι διαθέσιμη στο σύστημα. Η επιλογή αυτή συνιστά καταγγελία προς την οικεία ΔΟY σε βάρος του εμφαινόμενου ως φιλοξενούμενου περί ψευδούς υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Στη συνέχεια ο αιτών δύναται να προχωρήσει στη διαδικασία υποβολής αίτησης. Βέβαια, φέτος δεν αναμένεται να υπάρξουν πολλά τέτοια προβλήματα καθώς έχει ήδη γίνει ξεκαθάρισμα με την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων.
9. Εξαιρούνται από τη χορήγηση και δεν κρίνονται δικαιούχοι του κοινωνικού μερίσματος νοικοκυριά, τα μέλη των οποίων, βάσει της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017:
o εμπίπτουν στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης,
o δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
o δηλώνουν δαπάνες άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
o δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό,
10. Οι μονογονεϊκές οικογένειες: Για τους ενηλίκους που μεγαλώνουν μόνοι τους ένα ή περισσότερα ανήλικα παιδιά, υπάρχει ειδική μέριμνα. Πρακτικά, προσαυξάνεται το εισοδηματικό όριο ως εξής:
o Για ένα παιδί στα 13.500 ευρώ
o Για δύο παιδιά στα 15.750 ευρώ
o Για τρία παιδιά στα 18.000 ευρώ
o Για τέσσερα παιδιά στα 20250 ευρώ
o Για πέντε παιδιά στα 22.500 ευρώ
o Για έξι παιδιά στα 24.750 ευρώ
o Για επτά παιδιά και πάνω, στα 27.000 ευρώ
Τα εισοδηματικά κριτήρια αναμένεται να διαμορφωθούν ως εξής:
o Μονοπρόσωπο: 9.000 ευρώ
o Δύο ενήλικοι: 13.500 ευρώ
o Δύο ενήλικοι και ένας ανήλικος: 15.750 ευρώ
o Δύο ενήλικα και δύο ανήλικα: 18.000 ευρώ
o Δύο ενήλικα τρία ανήλικα: 20.250 ευρώ
o Δύο ενήλικα τέσσερα ανήλικα: 22.500 ευρώ
o Δύο ενήλικα και έξι ανήλικα: 27.000 ευρώ
Όσον αφορά στο ύψος του κοινωνικού μερίσματος, θα κινηθεί εντός των ακόλουθων ορίων:
o Μονοπρόσωπο: 250 – 450 ευρώ
o Δύο ενήλικοι: 375-675 ευρώ
o Δύο ενήλικοι ένας ανήλικος: 437,5-787,5 ευρώ
o Δύο ενήλικα και δύο ανήλικα: 500-900 ευρώ
o Δύο ενήλικα τρία ανήλικα: 562,5-1012,5 ευρώ
o Δύο ενήλικα τέσσερα ανήλικα: 625-1125 ευρώ
o Δύο ενήλικα και έξι ανήλικα: 750-1350 ευρώ