Ο καρκίνος του προστάτη επηρεάζει τον αδένα του προστάτη, δηλαδή τον αδένα που παράγει μέρος του υγρού στο σπέρμα και παίζει ρόλο στον έλεγχο των ούρων στους άνδρες.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο κοινή μορφή καρκίνου, ωστόσο, ορισμένοι άνδρες εξακολουθούν να αγνοούν τα συμπτώματα της νόσου.
Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη
Ο προστάτης είναι ένας εξωκρινής αδένας σε μέγεθος καρυδιού. Αυτό σημαίνει ότι τα υγρά και οι εκκρίσεις του προορίζονται για χρήση εκτός του σώματος.
Ο προστάτης παράγει το υγρό που τρέφει και μεταφέρει το σπέρμα έως ότου αυτό φτάσει στο θηλυκό ωάριο (κατά την σεξουαλική επαφή) και το γονιμοποιήσει. Ο προστάτης συστέλλεται και “εκτοξεύει” αυτά τα υγρά κατά τη διάρκεια του οργασμού.
Η πρωτεΐνη που απεκκρίνεται από τον προστάτη ονομάζεται προστατικό αντιγόνο (prostate-specific antigen – PSA) και βοηθάει το σπέρμα να διατηρήσει την υγρή του κατάσταση. Μια περίσσεια αυτής της πρωτεΐνης στο αίμα είναι ένα από τα πρώτα σημάδια καρκίνου του προστάτη.
Η ουρήθρα είναι ο σωλήνας μέσω της οποίας το σπέρμα και τα ούρα εξέρχονται από το σώμα. Περνά επίσης μέσω του προστάτη.
Ως εκ τούτου, ο προστάτης είναι επίσης υπεύθυνος για τον έλεγχο των ούρων. Μπορεί να σφίξει και να περιορίσει τη ροή των ούρων μέσω της ουρήθρας χρησιμοποιώντας χιλιάδες μικροσκοπικές μυϊκές ίνες.
Καρκίνος του προστάτη: Πώς ξεκινάει
Αρχίζει συνήθως στα αδενικά κύτταρα. Αυτό είναι γνωστό ως αδενοκαρκίνωμα. Μικρές αλλαγές συμβαίνουν στο σχήμα και το μέγεθος των κυττάρων του προστάτη, κατάσταση που ονομάζεται προστατική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (prostatic intraepithelial neoplasia – PIN). Αυτό τείνει να συμβαίνει αργά και δεν παρουσιάζει συμπτώματα μέχρι την περαιτέρω εξέλιξη του καρκίνου.
Σχεδόν το 50% όλων των ανδρών ηλικίας άνω των 50 ετών έχει PIN. Το υψηλής ποιότητας PIN θεωρείται προκαρκινικό και απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση. Το PIN χαμηλού βαθμού δεν προκαλεί ανησυχία.
Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία εάν διαγνωστεί πριν κάνει μετάσταση, αλλά αν εξαπλωθεί, είναι πολύ επικίνδυνος. Συχνά απλώνεται στα οστά.
Καρκίνος του προστάτη: Τι λένε οι ειδικοί
Οι ειδικοί παροτρύνουν τους άνδρες να ενημερωθούν σχετικά με τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται ο καρκίνος του προστάτη και να επισκέπτονται τακτικά τον γιατρό τους για την σχετική εξέταση. Σε μία έρευνα επί 1.000 αντρών ηλικία 50 ετών και άνω, πάνω από το 35% παραδέχτηκε ότι δεν έχει ιδέα τι είδους συμπτώματα συνδέονται με τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου. Μόλις οι μισοί από τους συμμετέχοντες είπαν ότι είχαν μόνο μια “γενική κατανόηση” των πρώιμων συμπτωμάτων.
Ο ογκολόγος δρ. Jiri Kubes, διευθυντής του Κέντρου Θεραπείας Proton, ο οποίος ηγήθηκε εκείνης της έρευνας, δήλωσε: “Οι άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών θα πρέπει να παρακολουθούν προσεκτικά την υγεία του προστάτη τους. Ειδικά για τους άνδρες με οικογενειακό ιστορικό της νόσου, αυτό πρέπει να ξεκινήσει ακόμα νωρίτερα. Ο καρκίνος του προστάτη είναι εξαιρετικά κοινός στους άνδρες, αλλά οι πιθανότητες επιβίωσης της νόσου αν εντοπιστεί αρκετά νωρίς είναι καλές. Είναι επομένως ζωτικής σημασίας να γνωρίζουν οι άνδρες τα σημάδια έγκαιρης προειδοποίησης και να επισκέπτονται τους γιατρούς τους αμέσως μόλις υποψιάζονται ότι κάτι μπορεί να πηγαίνει στραβά. Συχνά, ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι ξεκινήσει χωρίς προειδοποιητικά σημάδια”.
Καρκίνος του προστάτη: Βασικά συμπτώματα, εξέταση και πρόληψη
Τα κοινά προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν δυσκολία να πάτε εξαρχής στην τουαλέτα (λιγότερες κενώσεις της ουροδόχου κύστης) και πόνο, ή ταλαιπωρία, όταν διέρχονται τα ούρα στην ουρήθρα.
Μια ξαφνική επείγουσα ανάγκη να επισκεφθείτε την τουαλέτα το βράδυ μπορεί επίσης να είναι μια πρώιμη ένδειξη της νόσου. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο στα οστά ή ακόμα και πόνο στην πλάτη.
Οι εξετάσεις για καρκίνο του προστάτη περιλαμβάνουν μια δακτυλική εξέταση του ορθού, μια εξέταση PSA (που μετρά τα επίπεδα του ειδικού αντιγόνου του προστάτη στο αίμα) και μια βιοψία.
Μια πρόσφατη μελέτη από τις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι οι άνδρες που εκσπερμάτιζαν 21 φορές το μήνα ή περισσότερο είχαν λιγότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν καρκίνο του προστάτη σε σύγκριση με εκείνους που έκαναν εκσπερμάτιζαν 4-7 φορές το μήνα.
Άλλες συστάσεις για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του προστάτη περιλαμβάνουν την τακτική άσκηση και τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.