Η 30η Ιουλίου έχει καθιερωθεί από το 2013 ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων («World Day against Trafficking in Persons»), με πρωτοβουλία της ΟΗΕ, για να αναδείξει την ανάγκη για πιο αποτελεσματικά μέτρα στην πρόληψη και καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, ενός από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η εμπορία ανθρώπων, γνωστή και με τον αγγλικό όρο trafficking, έχει ως αντικείμενα κυρίως την εξαναγκαστική εργασία στην ιδιωτική οικονομία, τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την αφαίρεση οργάνων και ιστών του σώματος. Είναι μια διεθνοποιημένη επικερδής επιχείρηση, με τζίρο 24 δισεκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο. Έχει υπολογισθεί ότι κάθε χρόνο 21 εκατομμύρια άνθρωποι πέφτουν θύματα του trafficking, οι 800.000 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την ευκαιρία της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Εμπορίας Ανθρώπων ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες απηύθυνε το παρακάτω μήνυμα προς την διεθνή κοινότητα:
Η εμπορία ανθρώπων είναι ένα αποτρόπαιο έγκλημα που πλήττει κάθε περιοχή του κόσμου. Περίπου το 72% των θυμάτων που εντοπίζονται είναι γυναίκες και κορίτσια ενώ το ποσοστό των παιδιών θυμάτων υπερδιπλασιάστηκε από το 2004 έως το 2016, σύμφωνα με το Γραφείο του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC). Τα περισσότερα θύματα που εντοπίζονται διακινούνται με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Τα θύματα διακινούνται επίσης με σκοπό την καταναγκαστική εργασία, τη στρατολόγηση παιδιών στρατιωτών και άλλες μορφές εκμετάλλευσης και κακοποίησης.
Διακινητές και τρομοκρατικές ομάδες εκμεταλλεύονται τους πιο ευάλωτους, από ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες φτώχειας έως άτομα που έχουν πληγεί από τον πόλεμο ή αντιμετωπίζουν διακρίσεις. Η Νάντια Μουράντ, το πρώτο θύμα εμπορίας ανθρώπων που υπηρετεί ως Πρέσβειρα Καλής Θέλησης των Ηνωμένων Εθνών, δικαίως μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του 2018 για την κινητοποίηση της διεθνούς δράσης για να σταματήσει η εμπορία ανθρώπων και η σεξουαλική βία σε περιόδους συγκρούσεων.
Οι ένοπλες συγκρούσεις, ο εκτοπισμός, η κλιματική αλλαγή, οι φυσικές καταστροφές και η φτώχεια επιδεινώνουν τα τρωτά σημεία και την απελπισία που επιτρέπουν την άνθηση της εμπορίας. Οι μετανάστες στοχοποιούνται. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν πεθάνει στη θάλασσα, σε ερήμους και σε κέντρα κράτησης, στα χέρια διακινητών και λαθρεμπόρων μεταναστών που εκτελούν τις τερατώδεις και ανελέητες εμπορικές συναλλαγές τους.
Αλλά η καθημερινή αδιαφορία για την κακοποίηση και την εκμετάλλευση γύρω μας έχει επίσης βαρύ αντίτιμο. Πράγματι, από τον κατασκευαστικό τομέα έως την παραγωγή τροφίμων και τα καταναλωτικά αγαθά, αμέτρητες επιχειρήσεις επωφελούνται από τη δυστυχία.
Η πολυμερής δράση έχει κάνει βήματα προόδου, μεταξύ άλλων μέσω της Σύμβασης του Παλέρμο και του Πρωτοκόλλου της για την Πρόληψη, Καταστολή και Τιμωρία της Εμπορίας Ανθρώπων, Ιδίως Γυναικών και Παιδιών. Οι περισσότερες χώρες διαθέτουν τους απαραίτητους νόμους σε εφαρμογή και ορισμένες χώρες κατέγραψαν πρόσφατα τις πρώτες καταδικαστικές αποφάσεις για την εμπορία ανθρώπων. Ωστόσο πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για να οδηγηθούν τα διακρατικά δίκτυα διακίνησης στη δικαιοσύνη και, κυρίως, για να εξασφαλιστεί ότι τα θύματα εντοπίζονται και έχουν πρόσβαση στην προστασία και τις υπηρεσίες που χρειάζονται.
Οι Στόχοι για την Βιώσιμη Ανάπτυξη περιλαμβάνουν σαφείς στόχους για την πρόληψη της κακοποίησης και της εκμετάλλευσης, την εξάλειψη κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την εξάλειψη της καταναγκαστικής εργασίας και της παιδικής εργασίας. Σε αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων, ας επαναλάβουμε τη δέσμευση μας να σταματήσουμε τους εγκληματίες από την αδίστακτη εκμετάλλευση ανθρώπων για το κέρδος και να βοηθήσουμε τα θύματα να ξανακτίσουν τη ζωή τους.